Zatrzymywanie wody w organizmie to bardzo uciążliwa sprawa. Wstajemy rano, a nasza twarz jest opuchnięta, waga pokazuje więcej kilogramów niż się spodziewamy, a do tego ciężko wcisnąć na siebie ulubione jeansy, o butach już nie wspominając. Co jest najczęstszą przyczyną takiego stanu rzeczy? Jak pozbyć się tego problemu? Jak się odżywiać, by nie wracał? O tym wszystkim porozmawiałam ze specjalistkami.
Nadmiar wody w organizmie może być spowodowany wieloma czynnikami: problemy hormonalne, niewłaściwa dieta, odwodnienie. Tak, paradoksalnie nasz organizm bardzo często gromadzi wodę ponieważ w ciągu dnia za mało pijemy: w ten sposób broni się przed odwodnieniem. Dlatego kochani: gdziekolwiek jesteście, cokolwiek robicie, chwyćcie butelki wody w dłoń i niech wam towarzyszą przez cały dzień! Ja właśnie to zrobiłam – przyznaję, sama często zaniedbuję tę kwestię. Co jeszcze możemy zrobić, żeby nie przypominać napuchniętych kuleczek? O tym porozmawiałam ze specjalistkami do spraw żywienia z High Level Diet: Jagodą Podkowską.
Opuchnięte oczy, dłonie, waga wahająca się z dnia na dzień – jak najłatwiej rozpoznać, że mamy problem z zatrzymywaniem wody?
Pierwszym objawem spowodowanym zatrzymywaniem wody w organizmie jest zwiększenie masy ciała. Następnie występujące po przebudzenie opuchnięcie oczu, a później obrzęki, najczęściej w okolicach kostek u nóg i palców dłoni, chociaż mogą się one znajdować w każdej części ciała. Obrzęki mogą się pojawiać o każdej porze dnia, zarówno rano jak i wieczorem. Mogą im towarzyszyć także inne objawy, jak ból głowy, obniżenie koncentracji czy rozdrażnienie.
Co jest najczęstszą przyczyną takiego stanu rzeczy?
Nieprawidłowo zbilansowana dieta to najczęstsza przyczyna powstawania obrzęków. Wynika to z zaburzonej równowagi kwasowo-zasadowej organizmu oraz wbrew pozorom, picia zbyt małej ilości wody. Z tego powodu organizm, broniąc się przed odwodnieniem, zatrzymuje płyny w postaci wody pozakomórkowej i to właśnie ona tworzy obrzęki. Grupą osób narażonych na gromadzenie się wody są także kobiety w II fazie cyklu miesiączkowego, co związane jest ze zmianą poziomu hormonów. Dodatkowo, powstawaniu obrzęków sprzyja praca siedząca, gdyż zmniejszona aktywność i ograniczone ruchy utrudniają krążenie, a zwłaszcza prawidłowy przepływ krwi w kończynach dolnych.
Wiadomo: ruch, masaże, suplementy mogą pomóc, ale podobno najwięcej można tutaj zdziałać dietą. Które produkty pomagają się pozbyć nadmiaru wody, a które tę wodę zatrzymują?
Nadmiaru wody z organizmu można się pozbyć, spożywając odpowiednie ilości płynów, około 2 litrów dziennie, najlepiej w postaci wody niegazowanej lub herbatek owocowych, naparów ziołowych czy soków. Ponadto, korzystne działanie wykazuje spożycie produktów zasadotwórczych, do których należą przede wszystkim owoce i warzywa, ale także zioła i przyprawy, z kolei spożywanie w zbyt dużych ilościach żywności typu tłuste mięso, sery, pieczywo oraz cukier i słodycze będzie dawało efekt przeciwny.
Działanie zakwaszające, a więc powodujące zatrzymywanie wody w organizmie wykazuje także alkohol, czarna herbata, kawa oraz napoje słodzone, w związku z tym powinniśmy ograniczyć ich spożycie. W przypadku spożywania naparu z czarnej herbaty lub kawy, powinniśmy zneutralizować ich działanie poprzez wypicie takiej samej ilości czystej wody, np. 1 filiżankę kawy popić szklanką wody.
Czynnikiem, o którym nie można zapomnieć jest również spożycie soli – powinno się ono ograniczyć do 3g (pół płaskiej łyżeczki). Zbyt małe spożycie potasu także może powodować powstawanie obrzęków. Dobrym jego źródłem są banany, pomidory, suszone morele czy ziemniaki.
Jak we wszystkim, w diecie niezbędne jest zachowanie równowagi, dlatego komponując posiłki, należy łączyć ze sobą produkty z obu grup aby nie doprowadzić do zachwiania gospodarki kwasowo-zasadowej organizmu. Warto także pamiętać o codziennej aktywności fizycznej, takiej jak spacer czy jazda na rowerze, nawet przez pół godziny dziennie, która jest szczególnie ważna zwłaszcza przy pracy siedzącej. Dzięki temu pobudzimy układ krążenia do lepszej pracy, a to znacznie ułatwi usunięcie nagromadzonej wody.
Jak komponować posiłki?
Najważniejszą rzeczą, o której należy pamiętać przy komponowaniu posiłków, jest łączenie produktów o działaniu zasadotwórczym i kwasotwórczym. W codziennej diecie spożycie produktów kwasotwórczych jest przeważające, dlatego w każdym posiłku niezbędna jest porcja owoców lub warzyw.
Przykładowo, dzień można zacząć od porcji owsianki z suszonymi morelami, a na drugi posiłek wybrać twarożek z warzywami. W czasie obiadu spożyć kawałek mięsa lub ryby z ryżem i surówką lub gotowanymi warzywami, na podwieczorek wybrać kanapkę z ciemnego pieczywa z chudą wędliną i dodatkiem warzyw, a dzień zakończyć sałatką z kurczakiem czy jajkiem. Przy stosowaniu diety wegetariańskiej, mięso najlepiej zastąpić warzywami strączkowymi, które są bogatym źródłem białka. Dodatkowo, w międzyczasie trzeba pamiętać o spożywaniu odpowiedniej ilości płynów.
Moc ziół
Bardzo pomocne w walce z gromadzącą się w organizmie wodą jest spożywanie naparów ziołowych. Świetnie się sprawdzą napoje przygotowywane z łopianu, bzu czy pokrzywy. Wszystkie mają działanie moczopędne, oczyszczające i ułatwiające usuwanie toksyn z organizmu oraz ograniczające zatrzymywanie wody. Ponadto łopian wpływa na regulację cyklu miesięcznego.
Bibliografia
Roszkowski, W., 2005. Podstawy nauki o żywieniu człowieka. Warszawa: SGGW.
Wielgosz, T., 2008. Wielka księga ziół polskich. Poznań: Publicat S.A..